Dante'nin Ahireti " DANTE "İLAHİ KOMEDYA"

İlahi Komedya, İtalyan ozan ve siyasetçi Dante Alighieri'nin 7 Nisan 1300 Perşembe gecesi başlayan, 14 Nisan 1300 Perşembe öğleden sonra sona eren ahirete yaptığı düşsel yolculuğu anlattığı destansı eseridir.
İlahi Komedya; Cehennem (Inferno), Araf (Purgatorio) ve Cennet'e (Paradiso) yaptığı hayali yolculuğu anlatan epik şiiri toplam 100 kantodan oluşur.
Dante’nin ahireti; İslam, Musevilik ve batı Hıristiyanlığında yer alan üç mekâna sahiptir: Cehennem, Araf ve Cennet.
Dante'nin ahiretinde Cehennem; ölümcül günah işleyenlerin evi, Araf; suçlarının cezasını çekip cennete gidecek olan günahlıların yeri, Cennet; günahsızların evi olarak nitelendirilmiştir.
Dante okuyucuyu ölüm sonrası yolculuğun macerasına çıkardığı bu seyahati 35 yaşında, yani "insanın olgunluğa eriştiği yaşam yolunun ortasında" gerçekleştirir.
Dante'nin amacı insanlara doğru yolu göstermek ve günah işlemelerini engellemektir.
Dante, evreni Ptolemaios'un görüşüne göre tasarlar. Dünya evrenin merkezidir ve sabit durur. Dünyanın çevresinde dönen 7 gezegen " Ay, Merkür, Venüs, Güneş, Mars, Jüpiter, Satürn" vardır. Gezegenler iç içe geçmiş 7 gök içinde döner. Yedinci gökten sonra yerinde sabit duran yıldızların bulunduğu 8. gök vardır. Göğün 9. katında gezegenlerin dönmesini sağlayan İlk Devindirici yer alır. Göğün en yüksek katı olan 10. kat "Arş- ı Âlâ" Tanrı'nın ve kutlu ruhların yeridir.
Cehennem ve Araf boyunca Dante'ye
İmparator Augustus döneminde yaşamış, insan aklını simgeleyen Romalı şair Vergilius rehberlik ederken Araf'ın tepesinde Vergilius bu görevi Dante’nin
"Yeni Hayat" kitabında ölümsüz aşkını anlattığı sevdiği kadın olan mukaddesliği simgeleyen Beatrice’e bırakır. Beatrice Dante’ye rehberlik ederek onu semaya, ilahi ışığın kaynağına ulaştırır.
İlahi Komedya'daki bölümler sayı ve simetri ile oluşturulmuştur. En üstte en fazla günahlıların olduğu yerde çoğunluk vardır.

Dante, 7 Nisan 1300 Perşembe gecesi, karanlık bir ormanda yolunu şaşırması ve ona rehberlik edecek olan Aeneis Destanı’ nın yazarı Publius Vergilius Maro ile karşılaşmasıyla birlikte öteki tarafa fantastik yolculukları başlar.
Dante ilk olarak Cehennem'i gezer ve gözlemler.
Cehennem 9 katlıdır. İlk katında tarihin en önemli düşünürleri bulunur. Burada ceza yoktur. Sadece acısız bir maraz içindedirler. Cehennem'deki en büyük ceza 9. kattadır. Burada İsa’yı ihanet eden Yahuda bulunur.
Buzlarla kaplı olan Cehennem iç içe dokuz kattan oluşan ve aşağı doğru inildikçe cezaların da arttığı bir dairedir.

İlk sahnede arzın derinliklerindeki cehenneme "Inferno" doğru yol alırken mitolojik karakterler ve tanınmış eski güçlü insanlar ile karşılaşır. Sonra Araf’a "Purgatorio" tırmanırken eski ileri gelen kişilerle konuşur. Bu kişiler cennete "Paradiso" girmeden önce Araf’ta beklemektedirler.
İçinde yaşanılan dünyanın altında yer alan cehennem bir huni şekilli dehliz biçimindedir ve merkezinde isyankâr melek İblis "Lucifer" bulunur. İnişlere ayrılmış uzun daireler şeklinde darlaşan taraçalarla arzın merkezine varır. Arzın tam merkezinde bulunan İblis "Lucifer" aynı zamanda kâinatın da merkezindedir. Burda sembolik olarak İblisin "Lucifer" "cennetten" en uzaktaki yaratık olduğu anlatılmak istenir. Aşağıya indikçe günahlar ve azaplar artar. Dokuz kat veya daire içinde cehennemin müthiş korkunç safhaları gösterilir. Cehennem, İsa'nın yaşamış olduğu kutsal Kudüs şehrinin altındadır.
Her katta Dante'ye göre tasvip edilmeyen bir yaşam sürmüş şairler, yazarlar, filozoflar, siyasetçiler, krallar, kraliçeler, din adamları, ünlü tarihi karakterler, tanınmış aile fertleri bulunur.

Sandro Botticelli tarafından yapılan La Mappa dell'İnferno "Cehennemin Haritası" Dante'nin Cehennem'inin  en ayrıntılı haritasını çıkaran eser olarak bilinir. Eser, ölümden sonraki hayatın şimdiye kadar yapılmış en korkutucu resmi olarak nitelendirilir.

Cehennem dibe doğru gittikçe daralan dokuz tabakadan oluşur.  Her bir kata “cerchio”  adı verilir.
Cehenneme girmeden önce Antinferno adı verilen bir bölme vardır. Ne iyilik ne kötülük yapmış insanların ruhlarını barındıran Antinferno, Acheronte Irmağı’na kadar uzanır.
İlk bölüm Limbo’dur. Yani "inferno"ya giriş. Burada günahkar olmayan fakat hristiyan olmadıkları için cennete giremeyen kişilerin ruhları bulunur. Bu kapı önünde ceza yoktur.
Ünlü latin şairi ve burada Dante’ye rehberlik yapan Vergilius, ünlü islam alimleri İbni Sina ve İbni Rüşd gibi önemli isimler Limbo’da yer alır. Bu da Dante’nin bilime olan büyük bir saygısını gösterir. Ve sadece bu dairedekiler ceza almazlar.

*Cehennemin Katları:

1. dairede "vaftiz olmayan ruhlar",
2.dairede "şehvet düşkünleri",
3.dairede "oburlar, açgözlüler "
4.dairede "cimriler ve savurganlar",
5.dairede " gazap veren ağır suçlular",
6 .dairede "sapkınlar",
7.dairede “başkalarına, kendilerine eziyet eden, Tanrı ya saldırıda bulunanlar",
8. dairede " kadın tellalları, din sömürücüleri, rüşvet yiyenler, hilebazlar, hırsızlar, ikiyüzlüler, bölücüler, kalpazanlar"
9. dairede " akrabalarına,vatanına, kendilerine iyilik yapanlara ihanet edenler "
bulunur.

Birinci dairedekiler arasında; Kudüs'u Haçlıların elinden kurtaran Salahaddin Eyyubi de yer alır.

* Dante'nin, İslam peygamberi Hz Muhammed ve İslam halifesi Hz. Ali'yi (güya(!)) bozguncu olarak nitelendirmesi, evrensel bir şair olması bakımından kınanacak bir özelliği ortaya koymuştur.

Araf, Lucifer'in dünyaya düşerken açtığı cehennem çukurundan savrulan toprakla oluşmuştur ve Araf'ta üst katlara çıkıldıkça cezalar da azalır. Araf’ta dünyada olduğu gibi gece ve gündüz yaşanmakta ama yağmur, şimşek gibi doğa olayları görülmemektedir.
Araf, Cennet’e çıkabilme umudu taşıyanların yeridir. Dante’nin Araf’a girişinde alnına çizilen 7 “P” harfi, yukarı doğru çıktıkça tek tek silinmektedir. “P” Latince “Peccatum” yani günahı simgelemektedir.
Hıristiyanlıkta iki tür günah vardır: Esas günah ve ölümcül günah.
Esas günaha Latince "peccata capitalia", ölümcül günaha "peccatum mortale" denir.
Cehennemde ölümcül günahları işleyenler vardır.
Dante’nin Araf’ında esas günahları işleyenler vardır.
Dante bir Katolik’ti. Batı Hıristiyanlarında 7 esas günah vardır:
Anger "öfke" , avarice "açgözlülük", envy "kıskançlık", gluttony "oburluk", lust "şehvet", pride "kibir", sloth "tembellik".

Dante, Araf’ta alnına 7 kez yazılan  P'nin teker teker silinmesiyle üzerindeki tüm günahlardan kurtulduktan sonra Cennet’te, 10. gök katına  Arş-ı Âlâ'ya kadar çıkacaktır.
Cennet'te 10 bölüm bulunmaktadır ve  en üst katında "kutsal gülü" oluşturan ruhlar bulunmaktadır.

Dante yolculuğu bitince insanlara gördüklerini anlatarak ve Dante'ye göre insanların içinde bulunduğu sapkın hayatlarından kurtulmalarını sağlamayı amaç edinecektir.

Dante , Komedyası boyunca Homeros'un İlyada ve Odysseia Destanlarından, Vergilius'un Aeneas Destanı'ndan, özellikle Ovidius'un Metamorfoz eserinden mitolojik karakterlere ve olaylara sık sık yer vermiştir.

TURGENYEV "BABALAR VE OĞULLAR"

Panslavist ve Nihilistler

"Babalar ve Oğullar", Ivan Turgenyev’in 1862'de kaleme aldığı başyapıtıdır. Eser nihilizm "hiççilik" konusunda yazılmış ilk roman olma özelliğini taşır. "Babalar ve Oğullar" geleneksel değerlerin tümüne karşı çıkan öfkeli genç karakterin edebiyat sahnesine ilk kez çıktığı romandır. 19. yüzyılın ikinci yarısında Rusya'da geçen Turgenev'in Babalar ve Oğullar adlı eseri,  batılılaşma etkisindeki gençlik ile, muhafazakâr kuşağın çatışmalarını anlatır.
Romandaki babalar, 1840’ların liberalleridir; oğullar genç kuşağı temsil eden "hiççi" nihilistlerdir.
1840 Rusya’sında yaşanan geleneksellik ile bireysellik arasındaki çatışma romanın merkezini teşkil eder. Turgenyev "Babalar ve Oğullar"da reformist akımla, radikal akımın çatışmasından oluşan nihilizmi vurgular. Kuşakları etkileyen akımların kavgası "Babalar ve Oğullar", 19. yüzyıl Rus toplumunun gerçekçi bir portresini çizer. Dünya edebiyatının en önemli eserlerinden biri olan "Babalar ve Oğullar", Rusya’daki politik tarihin önemli bir noktasına ışık tutar; eski toprak düzeninin değişmeye başladığı, serflerin özgürlüklerine kavuşturuldukları bir dönemde yaşanan kuşaklararası çatışma, fikir ayrılıklarının oluşturduğu tüm çalkantılar ustaca sergilenir; yeni ile eskiyi, muhafazakarlıkla devrimciliği karşı karşıya getirir.
Babaların değerlerine kesin bir dille karşı çıkan oğullar ve bu karşı çıkış karşısında afallayan babaların durumu tüm dramatikliğiyle aktarılır. Babalar yumuşak huylu, sevgi dolu, şefkatli,
ürkek, kibar ve alabildiğine anlayışlı kişiler olarak çizilirken ; oğullar Nihilist "Hiççilik" felsefesini savunan, hiç bir değere saygı göstermeyen, her türlü kuralı reddeden, kaba ve alabildiğine anlayışsızdır.
Eserdeki ana karakter Bazarov, zamanının inançsız, isyankâr, devrimci, reddiyeci kişiliği en iyi şekilde temsil eder.

ALTINI ÇİZDİĞİM SATIRLAR 📝

* Bırakalım artık bu sacmalıkları bir kenara. Gökyüzü ne kadar da güzel.

* Ben şunu söylemek istiyorum ki "asilzadelik" bir ilkedir. Çağımızda ise ancak erdemsiz ya da boş insanlar ilkesiz yaşayabilir.

* Siz her şeyi yadsıyorsunuz, daha doğrusu her şeyi yıkıyorsunuz. Ama yalnız yıkmak değil, yapmak da gerekiyor.

* Oysa asıl konu günlük ekmeğimiz, bizi boğarcasına üzerimize çullanmış boş insanlardır.

* Bizi harakete geçiren, yararlı olduğunu kabul ettiğimiz şeylerdir.

* ...mezarda ne denli tutkulu, günahkâr, isyankâr bir yürek yatıyor olursa olsun, üzerinde yetişen çiçekler gene de masum gözleriyle uysal, sakin bakar bize: Yalnızca ebedi huzurdan, doğanın "kayıtsız", büyük huzurundan değil, ölümsüz barıştan, sonsuz yaşamdan da söz ederler...

* Her davranış, çocukların dediği gibi yapmacık oluyordu. Başka deyişle davranışları basit, doğal olmuyordu.

* Yoruluncaya kadar yürüdü. Öyleyken, içinde o bir şeyler aranan belirsiz, üzgünlükle karışık özlem hâlâ dinmiyordu.

* En önemli şey kişiliktir sayın bayım, kişilik! İnsanın kişiliği kaya gibi dayanıklı olmalı, çünkü her şey onun üzerine kurulur.

* "Fakat nasıl olur da , şiir inkar edilir? Sanata, doğaya nasıl duyarlı olunmaz?"

* Yaşayabileceğim süre de, benden önce var olan , benden sonra da devam edecek olan sonsuzlukta ölçülünce o kadar önemsiz ki !

* Ben kimsenin düşüncesini paylaşmam: Benim kendi düşüncelerim vardır.

* Çağdaş gençlerin nasıl konuşması gerektiğini öğren! Böyle düşünürseniz, gençler sizin arkanızdan nasıl gelmesin? Eskiden okuyup öğreniyordu gençler; çevrelerinde cahil tanınmak istemediklerinden ister istemez öğrenmeye çalışıyorlardı. Ama şimdi şöyle demek yeterli oluyor onlar için: “Dünyada her şey saçma!” Bu kadarla iş bitiyor! Tabii bundan keyif alıyor gençler. Eskiden de saçmalayanları vardı kuşkusuz, ama şimdi nihilist olup çıktılar.

* "Siz sevmek istiyorsunuz," ... "Oysa sevmeyi beceremiyorsunuz, işte sizin mutsuzluğunuzun nedeni bu."

* "Düşünün ki sevilmeden sevmekten daha feci bir şey yoktur."

* Her insan kendi kendini eğitmek zorundadır...

* Duygularımın etkisiyle her zaman olumsuz düşünürüm. Yadsımaktan hoşlanırım, benim yapım öyledir, hepsi o kadar!

* Zaman (bilindiği üzere) bazen kuş gibi uçar gider, bazen sümüklüböcek gibi ilerler; ama insanın en çok hoşlandığı, onun çabuk mu, yavaş mı geçtiğini fark etmemesidir.

* Doğru dürüst bir kimyager herhangi bir şairden yirmi kat daha faydalıdır.

İvan Sergeyeviç Turgenyev Rus şair, yazar, oyun yazarı, çevirmen.(1818 - 1883)
Rus edebiyatının en büyük realist yazarlarındandır.
Eserlerinde döneminin düşünsel akımlarını, toplumsal çelişkileri, Rus asilleri ile köleler arasındaki uyuşmazlığı realist biçimde yansıtmıştır.
Edebiyatı sosyal gelişmenin bir aracı olarak görmüş; roman, öykü, tiyatro türlerinde eserler vermiştir.

Turgenyev Eserleri :
Bir Avcının Notları(1852-Öykü)
Rudin(1855-Roman)
Asilzade Yuvası(1855-Roman)
Arefe(1858-Roman)
Babalar ve Oğullar (1862-Roman)(nihilizm konusunda yazılmıs ilk roman)
Tuğbay(1867-Öykü)
Ham Toprak(1876-Roman)
Duman(1870-Roman)
Bozkırda Bir Kral Lear (1870-Öykü)
İlk Aşk (roman)