#Öteki #Dvojnik
#FyodorMihayloviçDostoyevski 📚
1846 yılında yayımlanan Dostoyevski’nin ikinci eseri Öteki (Dvoynik), 1800’lerin Rusya’sının Başkenti Petersburg’da geçmektedir.
Dostoyevski, eserlerinde bireyin dünyasını içten dışa doğru ele alarak insanın kendisiyle hesaplaşmasını, kişilik arayışı neticesinde kişilik bölünmesini, parçalanmış bilincin kurduğu alter ego kavramıyla ürkütücü hayatı resmeder.
Öteki’nin kahramanı Golyadkin paranoid şizofreni hastasıdır. Çağının ötesine uzanan eser 1946'da yayımlanmıştır, şizofreniye ait klinik belirtileri içeren tanımlamayı ise ilk olarak Kraepelin "Dementia Precoxe" terimi altında 1874 yılında yapmıştır, 1911 yılında Eugen Bleuler schizo-phrenia "zihin bölünmesi" terimini kullanmıştır.
St. Petersburg'da yabancılaşmış, silik bir karakter olan düşük seviyeli memur Yakov Petrovich Golyadkin, bürokratik hiyerarşiye hapsolmuş, hayata yenik düşmüş bir karakterdir.
Golyadkin, herkesin ona karşı komplo kurduğuna, yetersizliğiyle dalga geçtiğine, onu aşağıladığına, alay ettiğine, dışladığına, ona karşı entrikalar çevirdiğine inanarak sürekli mani girdabına girer. Golyadkin'in tek istediği kamu hizmetinde üstleri tarafından değer görmektir. Kişilik bölünmesi yaşayan karakter aynı zamanda paranoya ve kaygı içindedir.
Golyadkin, dublörü / çifti / düşmanı ile karşılaştıktan sonra hayatı, daha büyük içinden çıkılmaz bir karmaşaya sürüklenir. “Gerçek” Golyadkin ile “sahte” Golyadkin, rakip olarak devamlı çatışmaya girer. "Gerçek" Golyadkin, dublörünün / benzerinin onu gölgede bırakmak, zayıflatmak, yok etmek istediği kaygısıyla buhran içinde saplantılı halinden kurtulamaz.
Roman 2013 yılında The Double ismiyle sinemaya uyarlanmıştır.
ALTINI ÇİZDİĞİM SATIRLAR 📝
* Uzun süredir unutmuş olduğu bir düşünce -uzun süre önce yaşamış olduğu bir olayın hatırası- aklına gelmiş, çekiç gibi kafasına vuruyor, canını sıkıyor ve bu düşünceyi kafasından atamıyordu.
* Kafasındaki düşünceler çalılara takılırcasına sağa sola takılıyor, tek bir noktada durmuyordu.
* O anki durumu, uçurumun kenarında dururken altında sallanan, yarılan toprak parçası son bir sallanmayla koparak düşen ve onu da uçuruma sürükleyen, ama tutunup kendini kurtaracak, gözlerini derin boşluktan başka bir yana çevirecek gücü, azmi olmayan birini andırıyordu; uçurum onu kendine çekiyor ve sonunda ölüme bir an önce kavuşmak istercesine uçuruma kendi atlıyor.
* Yalnızca kendinden kaçmak istemiyor, bir daha geri dönmemek üzere ortadan kaybolmak İstiyordu.
* Ayaklarından zincirlenmiş gibi kalakaldığı yerden hızla ileri atıldı, açık havaya, özgürlüğe, kaderin onu götüreceği yere doğru koşmaya başladı...
* Bir adım atsa içerideydi ve bunu ustalıkla becerebilirdi. O anda – büyük bir dolap ve eski paravanların arasında, çöplerin ve ıvır zıvırların ortasında, üç saat soğukta bekledikten sonra – Fransız bakan Villéle'in "Beklemeyi bilen amacına ulaşır" sözünü tekrarlıyordu. Bu sözü, farklı konuyla ilgili bir kitapta okumuştu ve söze son derece uygun düşen bir anda hatırlamıştı.
* Ben basit bir adamım, görünüşümde bir parıltı yoktur. Bu konuda silahsız bir asker gibiyim.
* Dolambaçlı yollara sapmadan, düzgün, açık yollarda yürürüm çünkü o yolları önemsemem ve onları başkalarına bırakırım. Belki sizden de benden de temiz olanları aşağılamak niyetinde değilim... İmalı sözlerden de hoşlanmam; ikiyüzlülüğe de tenezzül etmem; iftiradan ve dedikodudan tiksinirim. Maskeyi sadece maskeli balolarda takarım, insanların arasında dolaşırken değil.
📌 Kronolojik Sırayla Dostoyevski Okuma Rehberi 📖 * İnsancıklar (1846) (İletişim Yayınlayları) * Öteki (1846) (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) * Ev Sahibesi (1847) ( İş Kültür yayınları) * Beyaz Geceler (1848) (Can Yayınları) * Stepançikovo Köyü (1859) (İş Kültür Yayınları) * Ezilenler (1861) (İş Kültür Yayınları) * Ölüler Evinden Anılar (1862) ( İş Kültür Yayınları) * Yeraltından Notlar (1864) (İş Kültür Yayınları) * Suç ve Ceza (1866) (Can Yayınları) * Kumarbaz (1867) (İş Kültür Yayınları) * Budala (1869) (İş Kültür Yayınları) * Ecinniler (1872) (İş Kültür Yayınları) * Bir Yazarın Günlüğü (1873) (YKY) * Delikanlı (1875) (İletişim Yayınları) * Karamazov Kardeşler (1881) (İş Bankası Kültür Yayınları) 📌 Henri Troyat "Dostoyevski Biyografisi" (İletişim Yayınlayları)
Öteki ( The Double), yönetmenliğini Richard Ayoade'ın üstlendiği, 2013 yılı İngiliz yapımı kara komedi, gerilim filmidir.
Fyodor Dostoyevsky'nin aynı adlı novellasından uyarlanan film, yoğun miktarda gizem barındırır, kahramanların duygusal çözümlemelerine dönük psikolojik derinlikte anlatımlara yer verir. Filmde hem içsel çözümlemeler hem sistem eleştirileri mevcuttur.
#TheDouble 🎥
-Senin gibilere pek rastlanmıyor değil mi?
-Benzersiz olduğumu düşünmek isterdim.
#Öteki 🎬
"Diğer insanlar yalnız olmasalar bile ona yalnız birisi olduğunu nasıl söyleyebilirim ki ? Ona söylemek istediklerimin hepsi bu. Kayıp, yalnız ve görünmez olmanın nasıl hissettirdiğini iyi bilirim çünkü... Onunla konuşmaya çalıştım ama nasıl kendim olurum bilmiyorum. Sanki sürekli kendim değilmişim gibi. Elini bana uzatsan ulaşabilecekmişsin gibi. Şu anda olduğum kişinin aksine, olmak istediğim kişiyi göremiyorum. Bunun için uğraşıyorum ama ne yapılması gerekiyorsa yetersizim, olmuyor. Pinokyo gibiyim. Tahtadanım ben, gerçek bir insan değilim.''
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder