MACBET '' WİLLİAM SHAKESPEARE''

KAYNA KAZANIM KAYNA! YAN ATEŞİM YAN!

 

William Shakespeare tragedyası  Macbeth’de “hırs ve yükselme arzusunun her şeyi mübah saymasının nelere mal olacağını anlatır. Bu oyun Raphael Holinshed’in ve İskoç filozof Hector Boece’nin İskoç Kralı Mac Bethad (Macbeth) hakkında yazdığı yazılara dayanmaktadır. William Shakespeare, eserlerinin dili, düşünüş biçimi, yorumu tamamen kendine has oyunlar yazmış esinlendiği veya örnek aldığı oyunların kurgularını da kendine göre yeniden şekillendirip, değiştirmiş bir yazardır. Macbet; hırs, güç, iktidara düşkünlük  ve ihanet konusunu işler  ve fütursuz  emellerin dizginlenmeyen  arzulara ulaşma hevesiyle işlenen suçların doğurduğu vicdan azabını dile getirmektedir.

 

Oyun, yağmur,şimşek ve gökgürültüleri  arasında, üç Cadı’nın konuşmasıyla başlar. Cadılar,  Macbet’in yanına gitmeye karar verir.

Yanında Banquo olan Macbet’in  yanına gelen cadıların  üçü de ayrı bir ünvanla Macbeth’i selâmlar.

İlk Cadı Glamis Baronu Macbet; ikincisi, Cawdor Baronu Macbet; üçüncüsü ise Kral Macbet diye selamlamıştır,Banquo’ya  ise bir kraliyet  ailesi kuracağını müjdelerler.

 O sırada Baron Ross, yanlarına gelmiş ve Kral tarafından gönderildiğini ve Macbeth’in Kral tarafından Cawdor Baronluğu rütbesine yükseltildiğini müjdeler. İlk Cadı’nın yaptığı kehanet çok geçmeden yerine gelmiştir. Diğer kehanetlerin de yerine geleceğine inanan Macbeth’te, kral olma hırsı oluşmaya başlar.

Macbeth, karısına yolladığı bir mektupta, Cadıların kehanetlerinden bahseder. Kral Duncan, Macbeth’in Inverness’deki şatosunda kalmak isteyince, Macbeth’in karısı Lady Macbeth, Duncan’ı öldürüp kocası için tahtı sağlamlaştırmak adına planlar yapar. Macbeth, kralı öldürmek konusundaki endişelerini dile getirse bile, Lady Macbeth onu ikna eder.

O gece, Macbeth Duncan‘ı öldürür ve Lady Macbeth, Duncan’ın öldürüldüğü kanlı bıçağı, kralın uyuyan uşaklarının üzerine koyarak, onları katil gibi göstermeye çalışır. Şüphe uyandırıcı olaydan kendi canlarının da yanabileceğini sezen Duncan’ın çocuklarından Malcolm, İngiltere’ye; kardeşi Donalbain İrlanda’ya kaçar. Tahtın gerçek velihatlarının ani kaçışı, babalarının katilleri onlarmış gibi gösterir ve bundan yararlanan Macbeth, kendini yeni İskoç Kralı olarak ilan eder. İsteğine kavuşmasına rağmen krallığın Banquo’nun soyuyla devam edeceği  fikrinden tedirgin olan Macbeth, onu kraliyet yemeğine çağırır ve kendi elini kana bulamak istemediği için Banquo ile oğlu Fleance’ı öldürmek için adamlar tutar, adamları Banquo’yu öldürmekte başarılı olular fakat  Fleance’ı ellerinden kaçırırlar. Yemekte, Banquo’nun hayaleti ortaya çıkar ve Macbeth’in yerine oturur bu ürkütücü hayalle başa çıkamayan Macbeth korkularına yenik düşer ve  cadılara tekrar gider. Cadılar, üç ruh çağırırlar ve bu ruhlar Macbeth’e Macduff’a dikkat etmesini, Macbeth’e kadın tarafından doğurulan hiç kimsenin zarar veremeyeceğini ve Büyük Birnam Ormanı’nın Dunsinane Tepesi’ne gelmediği sürece Macbeth’in ölmeyeceğini bildirirler. Macbeth, Macduff’ın şatosundaki herkesi katleder. Lady Macbeth, kocasıyla birlikte işlediği suçların tesirinden kurtulamaz ve aklını kaçırır, uyurgezer haldeyken, ellerinden hayali kan izlerini çıkarmaya çalışması azabını gözler önüne serer. Malcolm, Macduff ve İngiliz Siward ile birlikte Dunsinane Şatosu’na karşı bir saldırı başlatır. Birnam Ormanı’nda askerlere ağaçları kesip, onları kamuflaj olarak  kullanmalarını talimat verirler; askerler yürüdükçe orman şatoya yürüyor görüntüsü verir ve  cadıların diğer kehaneti de yerine gelmiş olur.
Karısının öldüğünü öğrenen Macbeth ,Malcom‘ın ordusu şatoya girdikten sonra, İngiliz Siward’ın oğlunu öldürülür. Macbeth, bir kadın tarafından doğurulmuş herhangi biri tarafından öldürülemeyeceğini bildiği için endişelenmez ve bunu Macbeth’in ağzından duyan Macduff, “annemin rahminden vakitsiz koparıldım” der, aslında doğurulmamış sezeryan olarak dünyaya glmiş olduğu anlaşılır. Cadılar tarafından yanlış yönlendirildiğinin farkına varan Macbet dövüşmeye devam eder ama yenik düşer, kafası Macduff tarafından kesilir ve  cadıların son kehaneti de gerçekleşmiş olur. Malcolm, gerçek hak sahibi olarak İskoç Kralı olarak taçlandırılır ve  İskoçya tekrar huzura kavuşur.